Freelance journalistiek – de toekomst?

Met het oog op de verouderende bevolking komen de krantenuitgevers voor grote beslissingen te staan de komende jaren. Feit is namelijk dat zeker 65% van de krantenabonnees uit 55 -en 65-plussers bestaan. De kosten van een abonnement (ongeveer 400 euro per jaar) weerhoudt jongeren ervan om klant te worden. Natuurlijk, er is online groei en die abonnementen zijn ook wat goedkoper. Maar al met al staat het verdienmodel van de uitgever onder druk, zelfs na de consolidatie tot feitelijk maar twee grote (Belgische) uitgevers.

De krantenuitgevers zullen het verdere verlies aan abonnees laten samenvallen met ontslagrondes onder de vaste medewerkers. Freelancers die de krant moeten gaan vullen, zullen weer meer in zwang komen. En dat terwijl de vergoeding voor hun werk nu al onder druk staat. En dat in een tijd dat deze krantenuitgevers nog goede winsten maken. Je hoeft geen rekenwonder te zijn om te begrijpen wat de uitgevers gaan doen om hun winst op peil te houden, terwijl de inkomsten verminderen.

Komen ze nog in beweging?

Je zou denken dat de journalisten in beweging komen om hiervoor oplossingen te bedenken. Maar daarin moet ik u als lezer teleurstellen. De journalist, die graag normaal gesproken dolgraag het naadje van de kous wenst te weten, lijkt dat niet te doen voor diens eigen toekomst. Akkoord, die moeilijke toekomst ligt nog zeker 10 jaar in het verschiet. Maar dat is niet veel tijd als je nog een nieuw verdienmodel moet zien uit te vinden. En ze kunnen moeilijk allemaal woordvoerder worden in het bedrijfsleven of overheidsdiensten. 

Waarom belangrijk?

Als gemiddelde Nederlander vraagt u zich wellicht af: waarom denk jij dat dit boeiend is voor mij? Ik kijk/lees/luister al weinig nieuws. En tieners mijden het nieuws zelfs. Al dat slechte nieuws maakt hen letterlijk depressief. Wees matig met nieuws, anders schaadt het je gezondheid. Wie weet wordt die melding, net als bij roken en alcohol nog eens verplicht.

Welnu, het is belangrijk omdat de journalistiek letterlijk de waakhond is van de democratie. En voor wie dat niet gelooft, stel ik voor om eens de berichten over Hong Kong, Rusland, Mexico en Noord-Korea op te zoeken. En als we naar Nederland kijken, dan neem ik de toeslagaffaire als voorbeeld. Het is vooral dankzij de tomeloze inzet van journalisten (en kamerleden Omtzigt en Leijten) dat de waarheid en omvang aan de oppervlakte kwam. Net als ook de ellende van de energiecrisis door de journalistiek in beeld werd gebracht: schimmelende koude huizen en mensen die op levensgevaarlijke wijze (bloempotten en waxine lichtjes) hun huizen wilden verwarmen. We hebben de journalistiek gewoon keihard nodig in Nederland.

Daarnaast zijn het niet alleen politici waarover de journalistiek bericht. Dankzij het neoliberalisme heeft het bedrijfsleven en haar aandeelhouders en CEO’s een soort walhallah voor zichzelf gecreëerd. Ultra rijken zoals Gates, Bezos, Musk, Brin, Page, Sukkelberg en hun bedrijven betalen nauwelijks belasting en iedereen draagt hen blijkbaar op handen. Eigenljik alleen omdat ze zo gruwelijk rijk zijn. Het is een ernstige fout in het belastingsysteem dat in deze wereld dit soort extreme welvaartconcentratie wordt toestaan. De gezondheidszorg in Amerika zou veel meer op het Europese systeem kunnen lijken, als ze de rijken normaal zouden belasten. En vanwege de positie die deze bedrijven en hun eigenaren hebben, hebben ze enorm veel invloed op de wereld. Zelfs veel meer dan politici. We hebben journalisten nodig die over deze ongelijkheid – en de gevolgen daarvan- berichten. En ons vertellen wie en hoe dit veranderd kan worden en wat daarvan de voordelen kunnen zijn voor de hele maatschappij. Geen onbelangrijke kwesties dus. Daarom moet het iedereen boeien hoe het gaat met de journalistiek en haar onafhankelijkheid. Daarom boeit het mij in elk geval.

Creatie van Super-Journalisten

We kunnen als burgers ervoor kiezen om het nieuws anders te gaan consumeren. Een nieuwsprogramma, een krant, een praatprogramma, ze werken allemaal hetzelfde. Een redactie bepaald voor u en mij wat nieuwswaarde heeft. Vervolgens kiezen ze hun gewenste invalshoek en voila: u krijgt het voorgeschoteld. Terwijl er een prachtig alternatief is waar zowel de freelance journalist mee is geholpen, als wij als maatschappij.

Een Super-Journalist is een freelance media professional met een eigen achterban en met eigen inkomsten dankzij die achterban. Die hoeft niet al zijn inkomsten te halen uit stukjes verkopen aan redacties, of een onderwerp belichten op redactionaire instructies. Die hoeft ook niet twee weken te werken voor 600 euro. Die journalist kan schrijven wat ie wil en zich richten tot de eigen gewenste doelgroep. Gooi vervolgens al die super-journalisten bij elkaar op èèn platform waar de consument ze kan vinden. Dan krijg je een nieuwsmediaplatform met een uniek fris perspectief, meer nieuws wat je persoonlijk interesseert en raakt, geen redactie die beperkingen oplegt en meer diversiteit.

Dat platform is er al

Ja, dat platform bestaat dus al. Van trotse Nederlandse makelaardij nog wel. Als start-up zoeken ze nu vooral die Super-Journalisten die dit toekomstbeeld wel willen realiseren. Wanneer er zo’n 25 journalisten regelmatig op publiceren kan het live voor het grote publiek. Dus ben of ken je zo’n Super-Journalist? Stuur hem naar deze site en laat hem/haar op de knop “aanmelden Tiding” drukken. Zo simpel kan starten met een nieuw journalistiek model zijn. En als gemiddelde burger/columnist kan ik niet wachten dat het een succes wordt.